Fosfaatrechten zijn schaars en duur. Wie de strategie van zijn landbouwbedrijf heeft geënt op schaalvergroting wordt bovendien niet alleen geconfronteerd met de hoge prijs maar ook met het oplegde afromingspercentage. Toch is Esther Wijnne, als advocaat gespecialiseerd in agrarisch recht, optimistisch over de vooruitzichten op lange termijn. “Uiteindelijk zullen fosfaatrechten net zo betaalbaar worden als varkensrechten.”
Toen de melkquota werden afgeschaft lieten de boeren hun veestapel aangroeien, met als gevolg dat de vroegere boterberg werd vervangen door een mestberg. De toekenning van fosfaatrechten moest dat mestoverschot helpen stabiliseren en reduceren. “Maar met 2 juli 2015 als peildatum zitten veel ondernemers natuurlijk vast aan financiële verplichtingen die ze daarvóór zijn aangegaan,” zegt Esther Wijnne, werkzaam bij Benthem Gratama in Zwolle. “Bovendien is er nog veel discussie over de vraag of jongvee als melkvee of vleesvee geklasseerd moet worden. Door al die onzekerheid blijkt de veestapel toch groter dan verwacht en is het afromingspercentage tijdelijk van tien naar twintig procent opgetrokken.”
Het nut van wachten
Dat kan allemaal heel duur uitvallen voor landbouwers die willen uitbreiden of hun vee verkopen aan derden. Nieuwe fosfaatrechten worden immers niet zomaar toegekend en rechten van derden leasen kan aardig in de papieren lopen. Maar de ondernemer die andere plannen koestert hoeft zich daar minder zorgen over te maken. “Als het bedrijf in de familie blijft wordt het afromingspercentage niet toegepast en gaan de rechten geruisloos over van de ene generatie op de andere,” aldus Esther Wijnne. “De bedoeling van het fosfaatplan is bovendien dat de veestapel uiteindelijk kleiner wordt en dat de vraag naar fosfaatrechten zal afnemen. Het ziet er dus naar uit dat de evolutie van de fosfaatrechten vergelijkbaar zal zijn met die van de varkensrechten. De eerste jaren waren die ook schaars en duur. Inmiddels is de varkenshouderij veel meer gereguleerd dan toen, is de vraag naar varkensrechten sterk gedaald en dus ook de prijs. Mijn advies aan veehouders is dan ook een afwachtende houding aan te nemen waar dat kan. Ga niet teveel financiële verplichtingen aan met betrekking tot fosfaatrechten maar houdt het hoofd boven water. En terwijl je daarmee dan toch bezig bent, houd datzelfde hoofd ook koel.”
Voor meer informatie, neem contact op via 038 – 428 00 77.
Esther Wijnne, werkzaam bij Benthem Gratama in Zwolle.