In de rubriek De stelling geven ondernemers en managers hun mening over een stelling.
Jan Erik Nauta
directeur Accres Accountants en Belasingadviseurs
Robin van der Berg
IT Academy Noord-Nederland
Laura van Luipen
arbeidsrechtadvocaat VanLuipenLegal
Ronald Kooyman
Louwman Museum
Marcel Blauwgeers
Fortune Coffee regio Drenthe
Linata Rutgers
Bestuurslid regiobestuur VNO NCW, Werk 3.0 Human Impact, Verzuim & Zo
Deze keer de stelling:
Het aantal mensen in ons land dat thuis werkt, is sinds de uitbraak van COVID-19 enorm toegenomen.
Veel werknemers hebben al aangegeven dat zij ook na afloop van de coronamaatregelen geheel of gedeeltelijk thuis zouden willen blijven werken. Dat biedt voordelen, denk aan het milieu, de reistijd en oppas voor de kinderen.
Toch kleven er ook nadelen aan deze nieuwe situatie. In veel van deze thuiswerksituaties vervaagt de scheidslijn tussen werk en privé. Het gevolg daarvan kan zijn dat medewerkers meer stress ervaren en dat het aantal aandoeningen zoals een burn-out gestegen zijn. Managers en leidinggevenden wordt dan ook geadviseerd om hier alert op te zijn.
Hoe gaan jullie hier in de praktijk mee om?
We vroegen het ons panel.
Al jaren hing het in de lucht: thuiswerken, op kantoor een flexibele werkplek en daardoor het terugdringen van de files, het zuiniger omgaan met kantoorruimtes, etc. In de praktijk kwam er echter niet zoveel van terecht. Leek het in het begin (jaren 90 vorige eeuw) echt een hit te gaan worden; al gauw verviel “men” weer in oud gedrag. Vooral in de grote(re) kantoren bleek een flexibele werkplek al gauw op zo snel mogelijk een bureau innemen en deze versieren met wat persoonlijke attributen, zodat collega’s zouden merken, dat deze flexibele werkplek al voor hun neus was weggekaapt…
Toen kwam Corona en alles werd anders! Noodgedwongen zocht iedereen -werkgever en werknemer- naar andere vormen van werken. In een tijdsspanne, die al lang als een digitaal tijdperk werd aangeduid, was het échte digitaal werken voor velen op het werk nog steeds een ‘ver-van-mijn-bed-show’. Hoe snel kan een verandering gaan? Heel snel dus! Voordat je het wist ging iedereen digitaal. Meetings via Zoom, Teams, of noem maar op welk platform ook, waren opeens dagelijkse kost.
Ook bij ons team was dat het geval. Sterker nog, we ontdekten in no time de voordelen van e-coaching, van e-learning en het verzorgen van online interactieve workshops. Dat is echt ook een nevenvangst van deze Covid-19 periode. Overigens opmerkelijk hoe mensen zich gedragen in en onder bijzondere omstandigheden. De een wordt creatief en benut alle kansen en de ander blijft op de oude voet doorgaan of raakt volslagen in paniek en doet onbegrijpelijke dingen (denk aan het hamsteren van toiletpapier…). Als ondernemer, maar ook in het algemeen, zou ik wensen dat iedereen tot de eerste categorie mensen behoort, want alleen zo overwin je elke crisis. Ook een pandemie.
En over het thuiswerken? Ik denk dat -ook na deze periode- dit een fenomeen is dat ingebed gaat worden binnen heel veel bedrijven. De voordelen spreken nu al voor zich. Hier past echter ook wel enige voorzichtigheid, want ook al lijken er alleen maar voordelen aan te hangen, nadelen zijn er ook. Denk aan het gemis van even buurten bij je collega, het sociale aspect van samenwerken. Bij ons in het team zoeken we daarom naar een goede balans, dat wil zeggen daar waar het kan werken we thuis, daar waar het nodig is, werken we op kantoor en daartussen door verzorgen we online én fysieke trainingen en coaching op onze trainingslocatie.
Thuiswerken is in een zeer groot deel van ons bedrijf onmogelijk. Denk maar aan onze schadeherstellers, onze monteurs, onze verkopers, onze service-adviseurs en ga zo maar door. Onze klanten hebben de auto nodig en wij zullen een ieder optimaal, met inachtneming van alle voorzorgsmaatregelen, bedienen. Mobiliteit is altijd al zeer belangrijk voor onze samenleving, maar in deze crisistijd, zeker voor bepaalde beroepsgroepen, nog veel belangrijker. Wij ervaren dat ons bedrijf goed functioneert en presteert mede dankzij het feit dat we vrijwel niet thuiswerken. Het persoonlijke contact tussen medewerkers onderling en tussen medewerker en klant is essentieel. Als er een collega is die last heeft van angst of stress, dan vermindert dat juist door persoonlijk contact. Ik begrijp dat thuiswerken ook voordelen biedt. Ik zie nu al dat bepaalde organisaties (gedeeltelijk) thuiswerken onderdeel maken van de standaard werksituatie. Van organisatie tot organisatie zal een goede balans tussen thuis- en op de zaak werken gevonden moeten worden.
,Het is altijd nodig om te (helpen) voorkomen dat werknemers bezwijken onder druk en stress, ongeacht of mensen op locatie werken of thuis. Hier is nog veel winst te halen; uit onderzoek blijkt dat ook vóór corona ruim een miljoen Nederlanders met verhoogde stress en kans op burn-out rondlopen. Thuis werken kan ruimte geven wat het combineren van werk en zorgtaken betreft. Ook kan het juist prettig zijn om niet in een drukke kantooromgeving te hoeven werken, hoor ik van mijn klanten. Maar als je voor corona al moeite had met grenzen stellen en aansluiten bij eigen behoeften, dan kan ik me voorstellen dat het thuiswerken kan leiden tot extra klachten. Eigenlijk wordt door corona dan de onbalans die er al was meer zichtbaar. Een uitnodiging aan werkgevers om de klachten van hun werknemers serieus te nemen en ze te faciliteren bij het ontvangen van psychologische ondersteuning.
Ook bij ons heeft het thuiswerken een vlucht genomen sinds de uitbraak van Covid-19. Voorheen konden medewerkers hier ook gebruik van maken maar dit bleef vaak beperkt tot hooguit 1 dag in de week. Dit natuurlijk ook omdat hier vanuit de medewerker een bedoeling achter zat zoals oa de opvang voor de kinderen. Sinds half maart hebben we echter de maatregel van het RIVM overgenomen en werken we indien mogelijk zoveel als mogelijk thuis. De laatste maanden echter kon ik aan de medewerkers merken dat ze weer vaker op kantoor kwamen. Ze missen de sociale contacten met de collega’s, het even kunnen overleggen om een bepaalde casus te bespreken of even snel kunnen schakelen tussen de verschillende afdelingen binnen kantoor.
Bij het thuiswerken is er wel regelmatig contact met de medewerkers. Regelmatig wordt er gebeld om te vragen hoe het gaat en natuurlijk is de app er ook. Nu na de persconferentie van maandag 28 september gaan we ons weer beraden op eventueel nieuw te nemen maatregelen of het strikter handhaven van reeds bestaande maatregelen. We proberen hierbij zoveel mogelijk rekening te houden met de belangen van het personeel. In onderling overleg kan er altijd wel een oplossing gevonden worden als thuiswerken een probleem geeft.
In maart stond in Groningen een grote vierdaagse digitale top gepland, genaamd Nederland Digitaal. Het zou de tweede editie worden van een jaarlijkse megaconferentie waarbij het kabinet samen met ondernemers, onderzoekers, overheden en consumenten op een verantwoorde manier de maatschappelijke en economische kansen van digitalisering wil benutten. Het was ook de eerste week van de corona-lockdown. “We waren er helemaal klaar voor. En toen werd alles afgeblazen”, zegt directeur Robin van den Berg van de IT Academy Noord-Nederland.
“Het was een enorme uitdaging om al onze opleidingen online aan te bieden en alle cursisten te informeren”, zegt Robin. “In het begin waren er wel wat problemen. Mensen konden bijvoorbeeld niet goed inloggen, daar was goede ondersteuning bij nodig. Het scheelt dat we in ons geval allemaal affiniteit hebben met IT en iedereen in het bezit is van een laptop. Binnen een week konden alle cursisten online opleidingen volgen en draaide onze organisatie volledig vanuit huis door.”
Op dit moment hebben we weer te maken met een situatie dat de regels rondom Corona worden aangescherpt. De verwachting is dat we de komende weken weer met een deel van onze opleidingen online zullen gaan. Gelukkig hebben we hier de afgelopen maanden goede ervaringen mee opgedaan.
Thuiswerken? Heerlijk! Geen ochtendspits, geen eindeloze vergaderingen en die ene vervelende collega kan je ook missen als kiespijn. Uit onderzoek blijkt dat veel werknemers ook in de toekomst een of meerdere dagen thuis willen blijven werken.
Maar moeten werkgevers dat accepteren? De afgelopen tijd heb ik veel vragen hierover gekregen. De wet verplicht een werkgever om overleg te voeren over een verzoek tot thuiswerken, maar vervolgens kan hij het verzoek vrij eenvoudig afwijzen. Er is dus geen afdwingbaar recht op thuiswerken, en uit de eerste rechterlijke uitspraken blijkt dat de coronamaatregelen hieraan weinig veranderen. Nu de overheidsadviezen tot thuiswerken dringender worden valt het te bezien of dit zo blijft.
Het goede nieuws is dat deze zaken zich in de praktijk veelal wel oplossen. Want zeg nou zelf, op een gegeven moment ga je toch je collega’s missen, zelfs die ene vervelende.
Het aantal mensen dat thuis werkt is sinds de uitbraak van Covid-19 in ons land enorm toegenomen. Dit is overigens geen stelling maar een feit.
Het is mijn inziens een goede zaak als er een balans gevonden wordt tussen werkzaamheden op kantoor en werkzaamheden thuis. Alleen thuis werken is niet verstandig omdat hierdoor het contact en de teamgeest met collega’s verloren. De maatschappelijke voordelen van thuiswerken zijn echter navenant maar om stress en burn-out klachten voor te zijn zal thuiswerken slechts gedeeltelijk moeten plaatsvinden. De balans kan per werknemer anders liggen en juist in het vinden van de juiste balans tussen werken op kantoor en werken thuis zal de leidinggevende een essentiële rol moeten vervullen. Ik ben ervan overtuigd dat als de juiste balans gevonden wordt de productiviteit van de werknemer uiteindelijk hoger zal liggen dan dat uitsluitend op kantoor of uitsluitend thuis gewerkt wordt.
Aangezien wij een groothandel in koffie hebben, blijven we gewoon ieder bedrijf bezoeken (wel coronaproof uiteraard).
We zien wel door het thuiswerk dat de omzet per klant afneemt. Maar we geloven er niet in dat een mens vanaf corona, permanent thuis kan werken. Mensen zijn gebouwd om met mensen om te gaan en dingen te creëren en overleggen. Thuis is daarvoor niet de ideale situatie, maar voor de korte termijn prima oplossing.
De stelling vind ik geen stelling maar een feit. Het aantal mensen dat thuiswerkt is toegenomen. Wat daar wel boeiend aan is, is dat daardoor het vertrouwen wat heel veel werkgevers vaak niet hadden in hun mensen als ze niet zichtbaar waren nu opeens moest. En wat blijkt: het verzuim daalde in eerste instantie bij veel organisatie. Maar nog mooier is dat medewerkers aangeven veel productiever te zijn. Ze kunnen hun dag zelf indelen en nemen die verantwoordelijkheid ook op zich. Er zit ook een andere kant aan het verhaal. Dat is dat medewerkers niet goed in staat zijn hun grenzen te bewaken. Hoe lang werk je op je laptop, hoe vaak neem je even pauze, is er ook aandacht voor social talk met je collega’s, pak je met elkaar ook leuke projecten op en hoe deel je die op afstand met elkaar. We zien nu de corona langer duurt en de nieuwe maatregelen het naar kantoor gaan weer hebben beperkt, dat het heel erg belangrijk is in verbinding te blijven met je mensen. Dat mensen met elkaar de dialoog voeren, successen vieren en de visie en missie niet uit het oog verliezen. Dus vooral oog hebben voor het grotere geheel en de weg erna i.p.v. korte termijn oplossingen bedenken. Neem bijvoorbeeld Timemanagement. Dat is belangrijk, maar beter is hoe dit een gewoonte wordt voor iedereen. Ook na 5 jaar nog.
Ga vooral nu bouwen aan een toekomstbestendige organisatie en bedenk koffieautomaat gesprekken op een andere leuke manier. Genoeg creativiteit gezien de afgelopen maan
.jpg)
