Beperkte gemeenschap geeft soms misverstanden
Samen met Suriname en Zuid-Afrika was Nederland op den duur het enige land dat nog automatisch een algehele gemeenschap van goederen kende als twee mensen trouwden. In dat opzicht is het goed dat de wet op het huwelijksvermogen twee jaar geleden is herzien. Maar de beperkte gemeenschap leidt in de praktijk ook tot misverstanden, zodat de nieuwe wet niet noodzakelijk het ideale systeem heeft voortgebracht, meent Daniëlle van Iperen-Roepers, toegevoegd notaris en scheidingsbemiddelaar bij Ellens & Lenze in Den Haag.

“Wie op latere leeftijd voor de tweede keer trouwt heeft meestal een eigen vermogen opgebouwd, maar ook de twintigers en dertigers die nu voor het eerst een huwelijk sluiten bezitten vaak al een eigen huis,” zegt Daniëlle van Iperen-Roepers. “Dat eigen vermogen blijft sinds 2018 buiten de gemeenschap, maar dat geeft velen de illusie dat daarmee automatisch alles wat er zich aan problemen kan voordoen geregeld is. Huwelijkse voorwaarden zouden niet meer nodig zijn. Volgens mij zijn ze dat nog steeds, en wel om diverse redenen. In feite hadden we met de huwelijkse voorwaarden al een prachtige oplossing voor alle problemen die het oude huwelijksvermogensrecht kon opleveren. Die oplossing is ook perfect toepasbaar met het nieuwe, alleen dreigt ze nu in de vergeethoek terecht te komen.”
Ingrijpende gevolgen
Een ondernemer met een eigen zaak doet er nog altijd verstandig aan de woning en andere bezittingen te vrijwaren tegen de gevolgen van een faillissement, en dat kan het best via huwelijkse voorwaarden, net als vóór 2018. Maar ook bij een erfenis kan het nieuwe huwelijksvermogensrecht voor onaangename verrassingen zorgen, meent Daniëlle van Iperen-Roepers.
“Stel dat meneer een huis inbrengt van een miljoen en mevrouw honderdduizend euro, dan moet zij wel erg veel belasting betalen als hij vóór haar komt te overlijden. Veel huwelijkskandidaten zijn zich niet of onvoldoende bewust van de financiële ongelijkheid die kan ontstaan in het nieuwe huwelijksvermogensrecht.

Die implicaties zijn bij de introductie van de nieuwe wet te weinig belicht maar zouden natuurlijk elke keer weer voor het voetlicht moeten worden gebracht. De vraag is alleen: door wie? In 2018 werd even gedacht dat de huwelijksambtenaar dan maar een praatje moest houden, maar de plechtigheid is niet echt het moment. Het komt toch op voorlichting door onze beroepsgroep neer, denk ik.”
Afspraken vooraf
De belangrijkste raad van de notaris is dat de beide partners vooraf goede afspraken maken over de eigen inbreng en die contractueel laten vastleggen. “Terug naar de huwelijkse voorwaarden dus, die het bijkomend voordeel hebben dat ze niet in steen zijn gebeiteld maar kunnen worden aangepast. We stellen er nu veel minder op dan vroeger. Wat mij betreft gaan we er meer opstellen. Aan de kandidaten zelf is mijn belangrijkste advies: houd een goede administratie bij. Vroeger had je er maar één, nu heb je er drie: die van partner 1, van partner 2 én van de gemeenschap. De vraag wat van jou is, wat van mij en wat van ons beiden is prangender dan ooit geworden.”